تصاویری از حواشی سفر به استان کرمان همراه با مجموعه ساقی تهران - آذرماه 1395
.......
.......
به گزارش سایت آثار هنرمندان ایران « عزیزی هنر » ، در حاشیه سفر گروه ساقی به استان کرمان و بازدید از آثار تاریخی و باستانی استان کرمان علاوه بر بازدید از خانه حاج آقا علی رفسنجان و باغ شاهزاده ماهان ، از آرامگاه شاه نعمت الله ولی و بازار سنتی کرمان و همچنین ابنیه قدیمی و تاریخی بازار کرمان نیز بازدید به عمل آمد که خاطراتی جاودانه را برای اعضای گروه ساقی رقم زد
آرامگاه یا آستانهٔ شاه نعمت الله ولی بنایی مربوط به دوره صفوی است که شهر ماهان در استان کرمان جای گرفته است. این اثر در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۱۳۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
شاه نعمتالله ولی (نام کامل: سید نورالدین نعمتالله بن محمد بن کمالالدین یحیی کوه بنانی کرمانی) معروف به سید نورالدین شاه نعمتالله ولی ماهانی کرمانی (۷۳۰، ۷۳۱–۸۳۲، ۸۳۴)، شاعر و عارفِ ایرانی بود. سلسله نعمتاللهی منسوب به اوست.
شاه نعمتالله از اقطاب و عرفای سدهٔ هفتم و هشتم هجری است که طریقتی جدید در تصوف ایجاد کرد و پیروان سایر طریقتها را نیز تحت تأثیر خود قرار داد. او از جمله شعرای تصوف ایران و قطب دراویش نعمتاللهی است. او در طریقهٔ تصوف مؤسس سلسلهٔ مشهور نعمتاللهی است و در راه طریقت و سیر و سلوک مقامی بلند داشته است.
سلسله پیشگویی هایی در یکی از قصاید ایشان پیرامون اوضاع ایران (دوران حکومت جمهوری اسلامی) موجود است که طی هفتصد سال از مرگ حضرت شاه نعمت الله مورد تحریف بسیار قرار گرفته و ابیات نامربوط فراوانی به آن افزوده شده است. این سروده ها توسط ژان لو بل فرانسوی از ایران خارج شد و شصت سال پیش منتشر گشت.
پیشینه بنای آرامگاه
شاه نعمت الله ولی در سال ۸۳۲ و به قولی ۸۳۴ ه.ق. در شهر کرمان درگذشت و در ماهان در میان باغی مدفون شد. هستهٔ اولیهٔ این بنا گنبدی منفرد بود که در سال ۸۴۰ ه.ق. و به دستور «احمدشاه دکنی» ساخته شد و بهتدریج گسترش یافت.
حمید فرزام در کتاب "تحقیق در احوال و نقد آثار و افکار شاه نعمت الله ولی" نوشته نخستين کسي که فرمان داد گنبد و بارگاهي رفيع و مجلل بر مرقد شاه ولي بنا کنند، سلطان احمد شاه بهمني پادشاه دکن هندوستان بود که از مريدان و هواخواهان خاص او بشمار مي رفت. ... کتيبه کهن و تاريخي بسيار گرانبهاي سر در مزار شاه ولي که يادگار اخلاص و ارادت بي شائبه سلطان احمد شاه و فرزند او به آن عارف بزرگ نامي است، هنوز هم پس از پنج و نیم قرن زينت بخش آستان شاه ولي است.
معماری
این بنا که امروزه ۳۲۰۰۰ مترمربع مساحت دارد، در آغاز به شکل یک تک بنا با گنبدی بلند بر فراز فضایی چهار گوش درون باغ بزرگی بوده که در دورههای بعدی بناهای دیگری در کنار آن ساخته شده است. عمارت تاریخی مرقد شاه نعمت الله ولی، صحنها و رواقهای پیرامون آن نزدیک به شش هزار متر مربع گستردگی دارد. این عمارت آمیختهای هنر معماری شش سده اخیر است.
آرامگاه در آغاز یک تک بنا در میان باغی پهناور بود و در نمای بیرونی خود از تزئینات نماسازی و کاشیکاری بهرهمند بوده است. هم اینک نیز بخشی از این نماسازی با کاشیکاری معرق و زیبا با نقش اسلیمی و رنگهای لاجوردی، فیروزهای، سفید و زرین در سر در باختری مقبره دیده میشود. دو گلدسته بلند، رواق شاه عباسی و دارالحفاظ، سردر محمد شاهی، صحن وکیلی، صحن اتابکی و صحن میرداماد از دیگر بخشهای آرامگاه شاه نعمت الله ولی هستند.
بقعه شاه نعمت الله تاق گنبدی و آراسته به نقاشیهای روی گچ است. در این جا سنگ قبر از مرمری قرار دارد که روی آن آیه تطهیر و اطراف آن نام دوازده امام نگاشته شده است. در سویه جنوب غربی رواق پشت حرم فضای کوچکی قرار دارد که نعمتالله ولی دست کم یک چله ( چهل شبانه روز) را در آن سپری کرده و در این مدت به پرستش و نیایش و عبادت میپرداخته و این مکان احتمالاً پیش از عصر صفویه ساخته شده که در زمان احداث رواق آن را حفظ نمودهاند. آذینهای درون آن بر پایه گونهگونی رنگها به دوران پس از تیموریان مربوط میشود. رواق شاه عباسی در سال 998 هجری قمری در دوره شاه عباس بزرگ ساخته شده و بر سر در این رواق نام دوازده امام شیعیان بر روی فولاد و به گونهای برجسته تراشیده شده است.
این بنا از چندین صحن تشکیل شدهاست شامل صحنهای اتابکی، وکیل الملکی، حسینیه، میرداماد و بیگلربیگی. صحن میرداماد که به صحن شاه عباسی نیز خوانده میشود، در زمان سلطنت ناصرالدین شاه مرمت و بازسازی شد. صحن وکیلالملکی از یادگارهای محمد اسماعیل خان نوری وکیل الملک است. صحن حسینیه با منارههایی به بلندای 42 متر در سویه باختری آن در زمان محمد شاه قاجار برپا شده است. صحن اتابکی در زمان علی اصغر خان اتابک صدراعظم ناصرالدین شاه و با وجوه اهدایی او تازهترین صحنی است که بنا نهاده شده است. ورودی امروزی آن از سمت شرق است که به صحن اتابکی و از آنجا به صحن وکیل الملکی که به رواقهای دوره قاجاریه و گنبدخانه و رواق شاه عباسی و صحن حسینیه دسترسی دارد منتهی میگردد. آخرین صحن این بنا بیگلربیگی است که به خانه متولیباشی ختم میشود. در ساخت درهای آستانه که احتمالاً در هندوستان ساخته شدهاند، از نقوش هندسی خاتم کاری شده، قطعاتی از عاج فیل بهره گرفته شده است.
بیشترین توسعه این مجموعه در دوران قاجاریه انجام شدهاست. معماران آن استاد کمال الدین حسین و بانی آن بکتاش خان (رواق و صحن میرداماد)، استاد رضاً و بانی آن عبدالحمید میرزاً (صحن حسینیه) هستند. صحن وکیل الملکی و رواقها به دستور وکیلالملک اول و دوم در سالهای ۱۲۸۵ ه.ق. بناگردیدهاست.
پس از زمین لرزه ۱۳۶۰ کرمان بخشی از قسمت بالایی گنبد آستانه فرو ریخت و شکافهایی در آن پدیدار شد که توسط سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان کرمان بازسازی شد.
این مجموعه طی شش قرن بنا شده و تداوم معماری ایران را در شش قرن گذشته و به صورت زیبایی به تماشا گذاردهاست. عناصر تزئینی مجموعه شامل کاشیکاری، کاربندی، مقرنس، گچبری و نقاشی است.
موزه
در بخش زبرین دالان ورودی، موزه شاه نعمتالله جای گرفته و در سویه شمال آن کتابفروشی و در سویه جنوب باختری آرامگاه امیرنظام گروسی سیاستمدار، ادیب و چهره نامدار دوره قاجار قرار دارد.
شماری کشکول آراسته به خط و نقش، شماری تبرزین تراشیده شده به همراه شمشیر مرصع با جلد چرمی، سپرهای گوناگون از پوست کرگدن و فولاد، کتابهای خطی و چاپ سنگی و چاپی کممانند، شمار سیاری پته، ترمه و شال، ظروف چینی و بلور از جمله اشیای ارزشمندی هستند که در موزه آرامگاه شاه نعمت الله ولی نگهداری میشوند
........
بازار کرمان
این راسته بازار از میدان ارگ شروع و به میدان مشتاقیه ختم میشود. هر بخش از بازار کرمان در زمان یکی از فرمانروایان این شهر ساخته شده و به خاطر برخی ویژگیهایش در ایران منحصربهفرد و دارای شهرت جهانی است. این بازار طولانیترین راسته بازار ایران محسوب میشود.
محتویات
۱ بازار ارگ
۲ چهار سوق گنجعلی خان
۳ بازار گنجعلی خان
۴ بازار اختیاری
۵ بازار وکیل کرمان
۶ بازار سردار
۷ بازار مظفری
۸ بازار قلعه محمود
۹ بازار میدان قلعه
۱۰ بازار مسگری
۱۱ بازار زرگری
۱۲ بازار کفاشها
۱۳ منابع
بازار ارگ
اولین بخش بازار ارگ است که از میدان ارگ شروع میشود و تا چهار سوق گنجعلی خان ادامه دارد. این بازار به دو بخش فرعی تر به نامهای " بازار نقارخانه" و " بازار سراجی" تقسیم میشود.
چهار سوق گنجعلی خان
محل تقاطع دو راسته بازار را چهار سوق میگویند. بدلیل برخورد تقاطع دو راسته بازار در محل چهار سوق گنجعلی خان در گذشته این مکان مهمترین و پر ترافیکترین نقطه شهر محسوب میشد. این چهار سوق جز مجموعه گنجعلیخان است . نمای داخلی این چهار سوق با گچبری جالب و نقاشیهای با رنگ و روغن با اینکه ۴۰۰ سال از ترسیم آنها میگذرد هنوز زیبایی خود را حفظ کردهاند تا قبل از ورودی معماری جدید و تداخل معماری غربی، گنبدهای بازار به صورت یک باند به هم پیوسته بوده و از مرتفعترین بناهای شهر بعد از مسجد جامع محسوب و از مرتفعترین گنبد شهر به شمار میآمدهاست.
بازار گنجعلی خان
این بازار حد فاصل بین چهار سوق و بازار اختیاری است . سبک معماری بسیار جالبی را از عصر صفوی به یاد گذاشته و در بخش جنوبی میدان گنجعلی خان قرار گرفتهاست . در سمت راست این بازار حمام تاریخی و زیبای گنجعلی خان و هجده مغازه دارد و در سمت چپ آن طاقنماهایی طراحی شدهاند که منظره زیبایی را نشان میدهند.
بازار اختیاری
چهارمین قسمت بازار کرمان که از انتهای بازار جنوبی گنجعلی خان شروع میشود و تا اول بازار وکیل امتداد مییابد . عناصر موجود در این بخش از بازار میتوان مدرسه شیخیه، کاروانسرای گلشن، سه بازارچه سرداری و در انتهای آن حمام یا چایخانه سنتی وکیل را نام برد .
بازار وکیل کرمان
درانتهای بازار اختیاری و مجموعه وکیل واقع شدهاست . به دستور محمد اسماعیل خان وکیل المک حاکم کرمان در ۱۲۸۲ ه- . ق (۱۸۵۶ میلادی) و پسرش مرتضی قلی خان وکیل ثانی و اولادش مجموعه بزرگی شامل کاروانسرا، بازار، حمام، مسجد، ساخته شده که هنوز هم به نام وکیل خوانده میشود و بازار آن از زیباترین بازارهاست. بخش تجاری که بازار وکیل خوانده میشود بین مسجد جامع و ارگ قرار گرفته بود.
بازار سردار
این بازار به صورت چند بازارچه متقاطع است که با سه راسته اصلی که در حاشیه بازار قرار دارند به بازار اختیاری متصل میشود. اکثریت قریب به اتفاق مغازههای آن پارچه فروشی است.
بازار مظفری
بازار مظفری از انتهای بازار وکیل شروع و به خیابان میرزا رضای کرمانی ختم میشود بازار مظفری جزو مجموعه امیر محمد مظفر است و از پدیدههای این بخش از بازار میتوان از تکیه (صفه) عزاخانه، بازار قدمگاه، و مسجد جامع کرمان نام برد.
بازار قلعه محمود
اولین بخش از بازار شمالی-جنوبی است در جنوبیترین بخش ان واقع شده به اولین بخش از این بازار بازار دروازه ریگ آباد نیز میگویند . در گذشته این بازار اهمیت بیشتری داشته و هنوز هم آهنگریها به سبک قدیم در این بخش از بازار به چشم میخورند .
بازار میدان قلعه
این بازار از خیابان امام خمینی رو به روی بازار قلعه محمود شروع و به چهار سوق گنجعلی خان ختم میشود . به سبب نزدیکی به بازارهای شرقی _ غربی اهمیت آن از بازار قلعه محمود بیشتر است و رونق اقتصادی بیشتری دارد.
مجموعه بازار کرمان شامل بازارهای دیگری نیز میباشد. از آن جمله میتوان به بازار قدمگاه، بازار عطاری، بازار مسگری، بازار زرگری، بازار سردار، بازار کفاشها و ... اشاره کرد.
بازار مسگری
این بازار در حاشیه میدان گنجعلیخان واقع است.
بازار زرگری
این بازار که شمال- جنوبی است، از گوشه شمال شرقی میدان گنجعلیخان آغاز میشود.
بازار کفاشها
بازاری است که در آن مغازههای کفش فروشی واقع است. این بازار به خیابان شریعتی ختم میشود و به موازات بازار زرگری میباشد.
........
منبع تاریخچه : سایت ویکی پدیا
.......
جهت مشاهده تصاویر ذیل با کیفیت بالا روی آنها کلیک نمائید
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
.......
........
جهت مشاهده
گزارش جامع و کامل و مصور از “ سفرنامه ساقی ” به استان کرمان ، شهرستان رفسنجان جهت برگزاری نمایشگاه بزرگ “ فروغ رخ ساقی” و برگزاری کارگاه های فاخر هنری و فعالیت های ماندگارشان در آن دیار “ آذرماه 1395 ”
روی تصویر زیر کلیک نمایید
.......
.......
لطفا با نظرات ارزشمند خود ما را یاری فرمائید
شما نیز می توانید جهت مشاهده مطالبی که مخصوص اعضای ویژه این سایت است به عضویت رسمی این سایت در آمده و از این پست و دیگر پستها و تصاویر محدود شده دیدن فرمایید