سنگ نوشته ها
.........................................................................................................
..............................................................................
اگر چه كوه ها ، صخره ها و سنگ ها ظاهري سخت و خشن دارند اما بسيار راز نگه دار ، شكيبا و صبورند . در هر جاي جهان و هر قوم و قبيله اي كه هويت و مدنيت خود را حفظ کرده وبه اثبات رسانيده به استناد همين نقوش و كتيبه ها بوده است . در هرکجاي كشور عزيز مان ايران ودرهردوره اي از تاريخ زندگي بشر كه آباداني وجود داشته و به نسل بعد گره خورده و براي ما تاريخ ساخته اندنيزبه همين وسيله بوده است .امروزه در بيش تر نقاط ايران ، اين شاه كارهاي هنري مشهود است و اگر بخواهيم جايي را نام ببريم شايد در حق برخي ديگر از مناطق ميهن مان اجحافي صورت بگيرد چرا كه: «همه جاي ايران سراي من است.» اما از سويي ديگر نيز حوزه ي موردبحث ما بسيار وسيع و گسترده بوده و ازاين بنده ي كوچك آن هم با اطلاعاتي ناچيز ميسر نخواهد بود. ولي با توجه به علاقه ي وافرخود وفعاليتي که بيش از دو دهه در کتيبه نويسي سنگي داشته ام به چند اثر اشاره مي کنم .ابتدا مي توان به كوه نوشته هاي اشكفت سلمان و كول فره درايذه ، گنج نامه ي همدان ، منشور هاو سفارش نامه هاي هخامنشي و بسيار ي ديگر كه هر كدام حاصل شوق و دلدادگي ي عاشقاني است كه نقش يگانه معشوق خويش را در سينه ي كوه ودردل سنگ ها به ثبت رسانده اند اشاره کرد. در دوره هاي بعد نيز سنگ نبشه هايي ديده شده كه مي توان به فراواني سنگ هاي بي نظير هنري گورستان تاريخي تخت فولاد اصفهان اشاره نمود .اين آثار علاوه براين که براي بشر امروزسرشاراز پند و اندرزهاي ادبي و حكمتي اند به لحاظ نوع حجاري و حكاكي سنگ ها نيز منحصر به فرد بوده والگوهاي ارزش مندي است كه هرخوش نويس وسنگ تراش نيازمندوموظف به ديدن آن هاست . آثارونقوش حجاري شده برسنگ هابسيارصبورومهربان با ما سخن مي گويندوماخيلي ساده ازکناراين همه پندوحکمت وزيبايي مي گذريم. وقتي كه شوريده اي به تخت فولاد پاي مي نهد به عظمت هنر سنگ پي مي برد . ديدن اين شاهكارهاي ارزش مند هم براي حجاران و سنگ تراشان ، هم براي خوش نويسان و خطاطان معاصر وهم براي نقش نگاران امروز خالي از لطف نيست يكي ديگر از كتيبه هايي که يادآورمي شوم سنگ نبشته اي ست شامل بخشي از خاطرات سردار اسعد بختياري است كه در پير غارشهرستان فارسان به شكلي زيبا و ماندگار نقش بسته است . علاوه بر سنگ نبشته ها نگار كندها و نقوش بي بديلي نيز در جاي جاي ايران ، با اهل دل در گفت و گوست و ديگر بازمانده ي نياكان ما سنگ گورهاي تاريخي شه سوار ايذه ، سنگ قبرهاي روستاي فالح در بخش سوسن ايذه وشيرسنگ هاي گورستان تاريخي "تل وير"ايذه مي باشد كه موزه اي زنده از شيران سنگي و خط نوشته هاي گذشته است ودرطي اين چندساله ي اخيرنيز سنگ نوشته هاي اين جانب (غفوراسکندري سبزي)درابتدا وانتهاي شهرايذه ونيز سنگ گورهاي موجود به خط اين ناچيز، پيوندي ست به گذشته ي هنر کهن سنگ نگاري درايران سربلند. شيران سنگي اين ديار قرن هاست كه ستبر و استوار ايستاده و بر پيكره ي آن ها گرز و شمشير، تبر و سپر ، تفنگ و دبه ي باروت و بر روي برخي نيز مهر و سجاده نقش بسته است . شيرها نماد بزرگي ،شجاعت و جوان مردي گذشته گان ديار بختياري است که ازآنان برجاي مانده است اما امروزه مي توان با نگاه يي نو سنگ نوشته ها را از قبر ستان به معماري ها ، خانه ها ، بناها ، مساجد و حسينيه ها برد .ومي شود سنگ را به تماشاه گاه همه گان برد چرا كه سنگ هاماندگار و صبورند.گاه مي توان عبارتي زيبا را بر روي آن حك كرد و به خانه برد تا به وقت تنهايي با او سخن بگوييم وازسادگي ،صبوري و رازداري اودرس عبرت بياموزيم چراکه به قول مولوي:
جمله ي ذرات عــــــالم در نهان با تو مي گويند روزان و شبان
ما سميعيم و بصيريم و هشيم (حشيم) با شما نامحرمان ما خامشيم
سنگ نوشته مي تواند در حوض خانه ، وضو خانه ، گل خانه ، ستون ها و تالارهاي نشيمن بنشيندو هنر نمايي كندو ياگاهي مي توان برقطعه سنگي مَرمَر آيه يي از کلام آسماني نوشت وخانه رازينت داد و يا ابياتي نغز از حكيم بزرگ توس ، شيخ مصلح الدين سعدي و خواجه ي شيراز وجملات قصارو اشعاربزرگان ديگررا بر آن نگاشت و حك نمود تا ما را به آرامشي عميق وانديشه يي ژرف فرو برد.
اين خط راه هاي كه به صحرا نوشته اند ياران رفـــــته با قلــــــــم پا نوشته اند
اين سنگ قبرها همه سر نامه هاستي گز آخرت به مــــــــردم دنيا نوشته اند.
غفور اسكندري سبزي
نوروزگان 1386
.................................................................................
لطفا با نظرات ارزشمند خود ما را یاری فرمائید
شما نیز می توانید جهت مشاهده مطالبی که مخصوص اعضای ویژه این سایت است به عضویت رسمی این سایت در آمده و از این پست و دیگر پستها و تصاویر محدود شده دیدن فرمایید